Gazet van Oeverlanden en Riekerpolder Nummer 60 maart 2022

Deze maand hebben we een overdaad aan zonuren. Weliswaar verduisterde het Saharazand een middag lang de zon, maar dan nog mogen we spreken van een zonovergoten maand. Zondag 20 maart stak de zon weer de evenaar over en het noordelijk halfrond richt zich dan naar onze energiecentrale. Dat zet een grote keten van gebeurtenissen in gang. Het maartsviooltje staat op enkele plekken massaal te bloeien, in mooi diepblauw, maar ook in spierwit. Twee variaties van dezelfde soort!

Minuscule éénjarigen komen in bloei; akkerkers en vroegeling. Paarse dovenetel en slanke sleutelbloem, hoewel die laatste slechts op één groeiplek staat. Boven de weilanden van de Riekerpolder buitelen de kieviten en laat een enkele tureluur zich horen. De sloten worden hier en daar afgezoomd met bloeiende dotterbloemen. Overal valt wat te zien en te beleven, dus gebruik het mooie weer en trek erop uit. Naar De Oeverlanden of elders.

Na overleg met betrokken ambtenaren van de projectgroep Zuidasdok is toegezegd dat er een tijdelijke voorziening mag komen. De leverancier van de brug heeft al een offerte voor dit werk geleverd. De gemeente hoeft alleen maar toe te stemmen. Hopelijk gebeurt dit nu snel, het gaat om een bedrag van € 5.000,- wat bescheiden genoemd mag worden. Bovendien is dit een gevolg van eigen ondoordacht handelen, er was geen enkele noodzaak om de brug vroegtijdig te verwijderen, zodat dit als leergeld beschouwd kan worden.

Sinds 20 jaar woont uw redacteur van de Nieuwsbrief in Nieuw Sloten, dicht bij het Peilscheidingspad dat net ten noorden van de Sloterweg loopt. Vandaar loopt hij vaak een rondje via het Siegerpark naar het Christoffel Plantijnpad. Net voordat die onder de A4 en de spoorlijnen door duikt, pakt hij het "olifantspaadje" richting de Johan Huizingalaan. In de loop van de tijd was er een boom gaan groeien op een plek tussen de roestige totempaal van het Rieker businesspark en de duikerbrug over de poldertocht. Buiten bereik van maaimachines stond het niets en niemand in de weg. Pas een paar jaar geleden viel hij op, een boom die spontaan ontkiemd is, waarschijnlijk uit een eikel van bomen van het talud van de snelweg. Misschien ooit verzameld door een Vlaamse gaai als wintervoorraad en glad vergeten. Deze vogels vervullen een belangrijke functie als bosbouwers!

De laatste jaren ontwikkelde de boom zich gelukkig zonder dat eraan gesnoeid werd, zoals het lot is van veel stadsbomen: eerst 2,5 meter kale stam en dan pas zijtakken. Deze boom had meteen zijtakken en zag er kerngezond uit en zou hier zeker twee eeuwen kunnen staan. Lang nadat uw redacteur deze aardbol weer had verlaten zou de boom nog steeds zorgen voor zuurstof en voedsel voor insecten en vogels. Tonnen CO2 uit de atmosfeer zouden worden vastgelegd in een machtige stam met zware takken en een enorme bladerkroon.

Afgelopen zondag kwam de koude douche: de boom was botweg een paar centimeter boven de grond afgezaagd en waarschijnlijk verhakseld voor biobrandstof. Net als een nabij staand jonger exemplaar. De jaarringen werden zichtbaar en de boom bleek pas tien jaar oud. De andere boom was pas zeven jaar. Het zwerfafval dat de wind hier onder de boom had samengeblazen is blijven liggen maar de broodnodige klimaatredders zijn verdwenen.

Ook elders in het stadsdeel heerst dit voorjaar een enorme zaagwoede tegen alle bomen en struiken die zich spontaan hebben gevestigd, veelal wilgen en elzen aan de waterkanten. Nu lopen deze soorten meestal weer uit, maar eiken hebben dat vermogen niet, zeker als ze zo kort bij de grond zijn afgezaagd. Hier wreekt zich dat ons stadsdeel vaak met loonbedrijven het groen onderhoudt, bedrijven waar kennis van groenbeheer vaak onvoldoende aanwezig is. We mogen ons gelukkig prijzen dat De Oeverlanden niet onder dit beheer van het stadsdeel vallen. Van google streetview heb ik de afbeelding van de kleine eik kunnen plukken. Alles wat ons rest van de kleine eik.

De resultaten van de verkiezingen geven een kleine verschuiving naar links. We kunnen verwachten dat er eenzelfde bestuur zal komen, misschien dat de PvdA een wethouder meer krijgt en GroenLinks één minder. De SP zal wel eens kunnen verdwijnen uit B&W. Voor de Oeverlanden zal het hopelijk weinig gevolgen hebben. De Ontwikkelstrategie 2040 kan dan rustig ten uitvoer worden gebracht.

Hoe dat met de Lutkemeerpolder zal zijn, lijkt nog ongewis. De drang in de afgelopen bestuursperiode om daar koste wat kost distributieloodsen te bouwen doet het ergste vrezen. De actie om de polder aan te kopen voor het inrichten van een voedselbos loopt nog dit hele jaar en kan uw steun heel goed gebruiken. Zie hiervoor www.voedselparkamsterdam.nl. De oorlog in Oekraïne zal mogelijk meer effect hebben op het reilen en zeilen van bijvoorbeeld de Zuidas en Schiphol. De pijler van de brug over de Ringvaart is nu in de kleuren van de Oekraïense vlag geschilderd.

De oud-voorzitter van de stadsdeelraad Slotervaart-Overtoomseveld is plotseling overleden. In zijn periode van 1998 tot 2006 heeft hij mede gezorgd voor de totstandkoming van het NME-centrum De Waterkant. Hij droeg de Oeverlanden een warm hart toe, getuige ook de foto waarop hij staat, maart 2000, bij gelegenheid van de nationale boomplantdag. Er zijn toen een vijftal eiken geplant bij de ingang tegenover het Mercure hotel. Inmiddels stevige bomen en ook de kinderen op de foto zullen al lang volwassen zijn.

De gemeente Amsterdam heeft op juridisch correcte wijze zichzelf een vergunning verleend om twee bosjes te kappen, ondanks dat deze bosjes een bestemming hebben als natuur en recreatie. Dat is het oordeel van de Raad van Staten, die daarmee het laatste woord heeft in kwesties tussen de overheid en burger, in haar uitspraak over ons hoger beroep tegen het verlenen van de kapvergunning. De vereniging heeft in haar verleden vaker de juridische weg bewandeld om milieumisstanden aan te pakken, onze actie tegen de dumping van giftige grachtenbagger en ander afval in het Nieuwe Meer in 1984 en de lozing van warmte ten behoeve van koudewinning in 2015.

Onze juridische actie is nu dan wel zonder succes gebleven, daarnaast is de maatschappelijke meningsvorming belangrijk. Informeel heeft de gemeente bij monde van haar vertegenwoordigers in de rechtbank en bij de Raad van State toegezegd dat van kaalkap slechts sprake zal zijn wanneer onomstotelijk vaststaat dat de bosjes ook echt benut gaan worden als parkeer- of opslagterrein ten behoeve van werkzaamheden voor het Zuidasdok en de bruggen over de Schinkel.

Over het project Zuidasdok als zodanig hebben we ons niet inhoudelijk uitgelaten tijdens de rechtsgang, maar op de achtergrond speelt dit natuurlijk wel. Zitten we in het huidige tijdsgewricht nu echt te wachten op dit geldverslindende megaproject met beperkt maatschappelijk nut maar met een grote CO2- en stikstofafdruk? Het enige zinvolle en toekomstbestendige onderdeel van het project is de fietsbrug aan de zuidzijde van de A10 over de Schinkel.

We zullen blijven strijden voor alternatieve werkterreinen en hiermee onze bestuurders en gemeenteraad benaderen. Het lijkt niet meer acceptabel om waardevolle bosjes in een verstedelijkt gebied zomaar op te offeren voor parkeren en/of opslag. Dat daar na einde project een aantal nieuwe boompjes geplant zullen worden compenseert niet de natuurwaarden die door de voorgenomen kap verloren dreigt te gaan.

De vereniging heeft als één van de doelstellingen om de Oeverlanden te inventariseren op dieren- en plantenleven. Onderzoek naar dit leven is in de afgelopen decennia door vele vrijwilligers uitgevoerd. Wij verzamelen graag deze kennis om te zien hoe waardevol dit gebied is en hoe het gebied zich ontwikkelt.

Hoewel de afgelopen jaren veel nieuwe soorten zijn waargenomen, waren onze lijsten op de webpagina Biodiversiteit niet bijgewerkt. De afgelopen periode is er hard gewerkt om alle lijsten te actualiseren. De lijsten geven nu de actuele stand weer.

Onze kennis is gegroeid tot ongeveer 3.400 soorten planten en dieren. Wij dagen u uit om één of meer "nieuwe soorten" voor de Oeverlanden te vinden. Deze kunt u insturen per mail naar inventarisatie@oeverlanden.nl, liefst voorzien van een foto en vermelding van de plek waar de soort is gezien. Ook kunt u soorten op waarneming.nl invoeren.

Het concept-beleidskader Hoofdgroenstructuur heeft van 20 december 2021 t/m 13 februari 2022 ter inzage gelegen om belanghebbenden de gelegenheid te bieden hun mening er over te geven.

De vereniging vond het erg zinvol inhoudelijk op dit kader Hoofdgroenstructuur te reageren daar er enkele punten in stonden die ons zorgen baarden. Vergelijking met de 'Ontwikkelstrategie landschapspark De Oeverlanden' en de 'Omgevingsvisie 2050' maakte bijvoorbeeld duidelijk dat in de Hoofdgroenstructuur mogelijke inbreuken op de Oeverlanden verder gingen. Zo behoort bijvoorbeeld de aanleg van een klein sportpark nog steeds tot de mogelijkheden terwijl dat in de ontwikkelstrategie is uitgesloten. De vereniging heeft dan ook verzocht de beleidskader Hoofdgroenstructuur op dit punt aan te passen aan de in november 2021 door de gemeenteraad aangenomen ontwikkelstrategie. De volledige tekst van de zienswijze van de vereniging kunt u terugvinden op de website van de vereniging.

De storm Eunice van afgelopen maand heeft de Oeverlanden behoorlijk geraakt. Fietspaden en wandelpaden werden geblokkeerd. De Schotse Hooglanders bleven evenwel stoïcijns dooreten. Natuurlijk levert dood hout een bijdrage aan de biodiversiteit, maar het was beter geweest als de Gemeente meer onderhoud aan de wat zwakkere bomen had gepleegd door bij te snoeien. Dan waren er minder bomen, vooral aan het jaagpad, omgewaaid. De loods op het depot is ook geraakt, daar is een dakplaat weggewaaid. Inmiddels werkt de beheerploeg aan herstel daar waar dat noodzakelijk is.

Wel nog een waarschuwing. Er zijn nu in het gebied nog steeds de nodige bomen met een twijfelachtige stabiliteit. Pas dus goed op als u in De Oeverlanden gaat wandelen.